اثرتغذیه برروی دندانها
تغذیه
اثر خوراکیها بر دندانهای شما
دهان، دندان و لثه ها علاوه بر اینکه وسیله ای برای خوردن غذا میباشند، برای جویدن و بلع مواد غذایی که اولین مرحله در روند هضم غذاست ضروری هستند. دهان شما اولین نقطه ای است که با مواد غذایی که شما مصرف می کنید در تماس است. بنابراین هر نوع از مواد غذایی را که می خورید به طور کلی با سلامت شما و نیز دندان و لثه هایتان در ارتباط می باشد. در حقیقت اگر شما تغذیه مناسبی نداشته باشید اولین علائم آن دردهانتان ظاهر می شود. در ادامه به نکاتی اشاره شده است که به شما کمک می کند با خوردن چه نوع مواد غذایی دندان های سالمی داشته باشید.
نکات و توصیه های مربوط به داشتن تغذیه سالم:
بدن هر فردی با توجه به سن، جنسیت، میزان فعالیت های جسمانی و سایر عوامل به تغذیه سالم و کالری مناسب نیازمند است.علاوه بر این با توجه به گزارش سایت my plate که مرکز رشد تغذیه و سلامت در امریکا است، رژیم غذایی سالم و صحیح باید به صورت زیر باشد:
میوه ها و سبزیجات: باید همراه با وعده های غذایی نهار یا شام از میوه و سبزیجات تازه استفاده کرد.
غلات: غلاتی که شما در غذایتان مصرف می کنید باید سبوس دار باشد. مانند: آرد جو، آرد گندم و نان سبوس دار،برنج قهوه ای.
لبنیات: سعی کنید ازمواد لبنیاتی که چربی کمتری دارند استفاده کنید.همچنین بهتر است از خوردن غذاهایی که روغن نباتی در آن ها استفاده شده است، خودداری کنید.
پروتئین:توصیه می شود که از مواد غذایی پروتئین دار که چربی کمی دارند استفاده کنید. مانند:گوشت کم چرب.
از خوردن پوست مرغ و ماهی در غذا خودداری کنید.شما همچنین می توانید ازسایر مواد پروتئین دار مانند: تخم مرغ، لوبیا،نخود فرنگی در وعده های غذاییتان استفاده کنید.
پیشنهاد می کنیم حداقل هفته ای یکبار غذاهای دریایی مصرف کنید.
علاوه بر این داشتن برنامه رژیم غذایی به منظور اینکه افراد بدنی سالم داشته باشند، بسیار مهم و ضروری است. افراد بزرگسال حداقل هفته ای دو ساعت و نیم باید فعالیت های جسمانی انجام بدهند.
رژیم غذایی و پوسیدگی دندان ها:
مواد غذایی و نوشیدنی هایی که هر فردی به عنوان تغذیه خود انتخاب می کند به طور مستقیم بر روی میزان بروز پوسیدگی و مقدار پیشرفت آن در دندانها تاثیر می گذارد که به عوامل زیر بستگی دارد:
حالت مواد غذایی از لحاظ اینکه به صورت مایع، جامد و یا اینکه چسبنده باشند و قابلیت آب شدن در دهان را داشته باشند، اثر متفاوتی دارند.
مقدار خوراکی و نوشیدنی های شیرین و اسانس داری که استفاده می کنید و یا میزان غذا و نوشیدنی اسید دار (ترش) که می خورید
هنگام درست کردن غذا چقدر به ارزش غذایی آن اهمیت می دهید.
ترکیبات مواد غذایی و نحوه خوردن آنها
· مشکلات پزشکی شما مانند بیماری رفلاکس معده (ناراحتی معده) و یا اختلال در خوردن که می تواند خطر پوسیدگی و ضعیف شدن دندانها را افزایش دهد.
چگونه اسنک و انواع فست فودها (خوراکی ها) بر خراب شدن دندان ها تاثیر می گذارند :
برای داشتن دندان های سالم توصیه می شود که در بین وعده های غذاییتان از نوشیدنی و غذای سبک استفاده کنید. متاسفانه اغلب افراد به عنوان میان وعده از چیپس یا شیرینی که باعث صدمه و پوسیدگی دندان ها می شود استفاده می کنند. اگر میان وعده می خورید ،از انواع با ارزش غذایی بالا که برای سلامتی عمومی و دندانهایتان مفید هستند استفاده کنید مانند پنیر،ماست،میوه،سبزیجات و خشکبار.

آیا می دانستید بعضی مواد غذایی شما را در معرض پوسیدگی و دیگرمشکلات سلامتی دهان و دندان قرار می دهند؟
در اینجا به نکانی در مورد سلامت دهان و دندان اشاره شده است:
چه مواد غذایی باعث خراب شدن دندان های سالم می شوند :
خوراکی هایی که ارزش غذایی پایینی دارند مانند آب نبات ، به خصوص آب نبات هایی که بسیار صفت یا چسبناک هستند مانند taffy,caramel خوردن انواع بیسکویت ها، کیک و کلوچه . این مواد غذایی نه تنها هیچگونه ارزش غذایی ندارند بلکه به علت نوع و مقدار قندی که دارند و به دندان می چسبد باعث آسیب به دندان می شوند. باکتری ها در دهان شما از این قند تغذیه کرده،اسید آزاد می کنند که عامل پوسیدگی دندان است.
انواع نوشیدنی های حاوی قند مانند: لیموناد، آب میوه، قهوه و چای شیرین (گرم یا سرد) به دندان ها آسیب می رسانند و اگر این مواد قند دار مدت زیادی بر روی دندان هایتان بمانند باعث پوسیدگی آن ها خواهند شد
مواد غذایی ترش مانند گوجه فرنگی، میوه و مرکبات می توانند بر روی مینای دندان ها تاثیر بگذارند. بنابراین بهتر است همراه با وعده غداییتان از آنها استفاده کنید نه به صورت جداگانه.
میوه های خشک مانند کشمش هرچند از نظر ارزش غذایی خوب هستند ولی چسبندگی آنها به دندان منجر به تولید اسید در طی زمانی طولانی و آسیب به دندان می شود.به جای آن از میوه ی تازه استفاده نمایید.

مواد غذایی که برای سلامت دندان های مفید هستند:
پنیر، شیر، ماست ساده،خمیر سویای کلسیم دار و مقوی، سبزیجات، بادام مواد غذایی هستند که به واسطه دارا بودن مقادیر بالایی کلسیم برای دندان مفید می باشند. مواد غذایی مانند گوشت، مرغ، ماهی، شیر و تخم مرغ دارای منبع زیادی از فسفر هستند.هردو ماده معدنی فوق(کلسیم و فسفر)نقش حساسی در سلامت دندان دارند زیرا عامل مهمی در محافظت و بازسازی مینای دندان هستند. میوه ها و سبزیجات نیز به دلیل مقادیر زیاد فیبر و آبی که دارند واثر سوء قند آنها را کنترل میکند انتخاب خوبی برای داشتن یک لبخند سالم هستند.این خوراکی ها همچنین ترشح بزاق را زیاد می کنند که باعث شسته شدن دندانها و پاک شدن دهان از ذرات ریز مواد غذایی شده و اثر اسید را خنثی میکند و به این طریق به سالم ماندن دندان کمک می کند.به علاوه خیلی از میوه ها دارای ویتامین C هستند که برای سلامتی لثه ها و بهبود سریع زخم بسیار مناسب است و همچنین ویتامین A که ریزمغذی مهمی در ساخته شدن مینای دندان است.
بهترین نوشیدنی برای دندانها آب است ؛به خصوص آب حاوی فلوراید.
ارتباط شکر با سلامت دندان:
در سال ۲۰۱۵ اداره کل دارو و تغذیه به افراد بالای ۳ سال توصیه می کند بیشتر از ۱۲.۵ قاشق چای خوری(۵۰ گرم) در روز شکر نخورند (به اندازه شکر موجود در یک قوطی نوشابه)بنابر نظر FDA مصرف روزانه شکر نباید بیشتر از ۱۰ درصد کالری روزانه باشد. باکتری ها از کربوهیدرات(قند) موجود در دهان تغذیه می کنند. بنابراین هنگامی که شما شکر و سایر موادcarbohydrates را کمتر در وعده های غذاییتان استفاده کنیدخطر پوسیدگی در دندان هایتان کاهش می یابد.
با خواندن برچسب روی مواد غذایی می توانید از میزان قند موجود در ان اگاه شوید و مقدار مصرف قندتان را محدود کنید.از انجاییکه لیست مواد تشکیل دهنده ی یک ماده ی غذایی بر حسب وزن از بیشتر به کمتر نوشته می شوند،اگر هریک از عبارات زیر در این لیست بود نشان دهنده ی وجود قند درآن است:
کلماتی با پسوند “ose” مانند ساکارز “sacarose” و “glucose” و عبارات زیر:
sugar
brown sugar
cane sugar
confectioners’ or powdered sugar
turbinado sugar
raw sugar
corn sweeteners
corn syrup
crystallized cane sugar
maltose
fructose
sucrose
منابع اصلی قند در رژیم غذایی و درصد آنها:
glucose
dextrin
evaporated cane juice
fruit juice concentrate
honey
high fructose corn syrup
invert sugar
syrup
malt syrup
maple syrup
molasse
نوشیدنی های غیر الکلی ( لیموناد، نوشابه، پپسی، کولا) نوشیدنی های انرژی زا( ٪۳۵.۷)
دسرهایی که از دانه های گیاهی تهیه می شوند،مانند مانند کیک و کلوچه استفاده ( ٪ ۱۲.۹)
آب میوه ( ٪ ۱۰.۵ )
دسرهایی که از لبنیات تهیه می شوند مانند بستنی ( ٪ ۶.۵)
آب نبات ( ٪ ۶.۱ )
غلات آماده مصرف(۸/۳ %)
شکر و عسل ( ٪ ۳.۵)
چای شیرین ( ٪ ۳.۵)
نانهای خمیر مایه زده شده ( ٪ ۲.۱)
باقی مواد غذایی ( ٪ ۱۵.۴)
آیا مواد افزودنی شیرین که جایگزین شکر هستند بر دندان های شما تاثیر می گذارند؟
مواد جایگزین شکر(شیرین کننده های مصنوعی) هرچند شکل و طعمی شبیه شکر دارند ولی چون در دهان تبدیل به اسید نمی شوند باعث پوسیدگی دندان هم نمی شوند.انواع گوناگونی دارند از جمله:
آسپارتام aspartame
(اریتریتول) erythritol
saccharin
sucralose
isomalt
(سوربیتول) sorbitol
acesulfame potassium and mannitol.
ممکن است که شما برخی از این اسامی را در لیست ترکیبات بسته های مواد غذایی دیده باشید یا اسم بعضی از آنها را در برند های مختلف مانند ( Splenda, Equal, Sunett) شنیده باشید.
۴ روشی که خطر پوسیدگی دندان های شما را کا هش می دهد:
روزی دو بار به مدت دو دقیقه دندان های خود را مسواک بزنید تا ذرات های مواد غذایی و قند از دندان های شما پاک شود.
بین وعده های غذاییتان کمتر خوراکی و تنقلات بخورید.
مصرف قند را در رژیم غذاییتان محدود کنید و خوردنی و نوشیدنیهای مفید را انتخاب نمایید.
لبنیات،مقدار زیادی میوه و سبزیجات و آب رادر رژیم غذاییتان بگنجانید. این مواد نقش بسیار مهمی در سالم ماندن دندان هایتان دارند.