اثرتغذیه برروی دندانها

تغذيه

 اثر خوراکیها بر دندانهای شما
دهان، دندان و لثه ها علاوه بر اينکه وسيله اي براي خوردن غذا میباشند، برای جویدن و بلع مواد غذایی که اولین مرحله در روند هضم غذاست ضروری هستند. دهان شما اولين نقطه اي است که با مواد غذايي که شما مصرف مي کنيد در تماس است. بنابراين هر نوع از مواد غذايي را که مي خوريد به طور کلي با سلامت شما و نيز دندان و لثه هايتان در ارتباط مي باشد. در حقيقت اگر شما تغذيه مناسبي نداشته باشيد اولين علائم آن دردهانتان ظاهر مي شود. در ادامه به نکاتي اشاره شده است که به شما کمک مي کند با خوردن چه نوع مواد غذايي دندان هاي سالمي داشته باشيد.

نکات و توصيه هاي مربوط به داشتن تغذيه سالم:

بدن هر فردي با توجه به سن، جنسيت، ميزان فعاليت هاي جسماني و ساير عوامل به تغذيه سالم و کالري مناسب نيازمند است.علاوه بر اين با توجه به گزارش سايت my plate که مرکز رشد تغذيه و سلامت در امريکا است، رژيم غذايي سالم و صحيح بايد به صورت زير باشد:
ميوه ها و سبزيجات: بايد همراه با وعده هاي غذايي نهار يا شام از ميوه و سبزيجات تازه استفاده کرد.
غلات: غلاتي که شما در غذايتان مصرف مي کنيد بايد سبوس دار باشد. مانند: آرد جو، آرد گندم و نان سبوس دار،برنج قهوه اي.
لبنيات: سعي کنيد ازمواد لبنياتي که چربي کمتري دارند استفاده کنيد.همچنين بهتر است از خوردن غذاهايي که روغن نباتي در آن ها استفاده شده است، خودداري کنيد.
پروتئين:توصيه مي شود که از مواد غذايي پروتئين دار که چربي کمي دارند استفاده کنيد. مانند:گوشت کم چرب.
از خوردن پوست مرغ و ماهي در غذا خودداري کنيد.شما همچنين مي توانيد ازساير مواد پروتئين دار مانند: تخم مرغ، لوبيا،نخود فرنگي در وعده هاي غذاييتان استفاده کنيد.

پيشنهاد مي کنيم حداقل هفته اي يکبار غذاهاي دريايي مصرف کنيد.
علاوه بر اين داشتن برنامه رژيم غذايي به منظور اينکه افراد بدني سالم داشته باشند، بسيار مهم و ضروري است. افراد بزرگسال حداقل هفته ای دو ساعت و نيم بايد فعاليت هاي جسماني انجام بدهند.

رژيم غذایی و پوسيدگي دندان ها:
مواد غذايي و نوشيدني هايي که هر فردي به عنوان تغذيه خود انتخاب مي کند به طور مستقيم بر روي میزان بروز پوسیدگی و مقدار پیشرفت آن در دندانها تاثیر می گذارد که به عوامل زیر بستگی دارد:
حالت مواد غذايي از لحاظ اينکه به صورت مايع، جامد و يا اينکه چسبنده باشند و قابليت آب شدن در دهان را داشته باشند، اثر متفاوتی دارند.
مقدار خوراکي و نوشيدني هاي شيرين و اسانس داری که استفاده مي کنيد و يا ميزان غذا و نوشيدني اسيد دار (ترش) که مي خوريد
هنگام درست کردن غذا چقدر به ارزش غذايي آن اهميت مي دهيد.
ترکیبات مواد غذایی و نحوه خوردن آنها
· مشکلات پزشکی شما مانند بيماري رفلاکس معده (ناراحتي معده) و يا اختلال در خوردن که می تواند خطر پوسيدگي و ضعيف شدن دندانها را افزایش دهد.
 چگونه اسنک و انواع فست فودها (خوراکي ها) بر خراب شدن دندان ها تاثير مي گذارند :
براي داشتن دندان هاي سالم توصيه مي شود که در بين وعده هاي غذاييتان از نوشيدني و غذاي سبک استفاده کنيد. متاسفانه اغلب افراد به عنوان میان وعده از چیپس یا شیرینی که باعث صدمه و پوسيدگي دندان ها مي شود استفاده مي کنند. اگر میان وعده می خورید ،از انواع با ارزش غذایی بالا که برای سلامتی عمومی و دندانهایتان مفید هستند استفاده کنید مانند پنیر،ماست،میوه،سبزیجات و خشکبار.

آيا مي دانستید بعضی مواد غذایی شما را در معرض پوسیدگی و دیگرمشکلات سلامتی دهان و دندان قرار می دهند؟
در اینجا به نکانی در مورد سلامت دهان و دندان اشاره شده است:
 چه مواد غذايي باعث خراب شدن دندان هاي سالم مي شوند :
خوراکی هایی که ارزش غذایی پایینی دارند مانند آب نبات ، به خصوص آب نبات هايي که بسيار صفت يا چسبناک هستند مانند taffy,caramel خوردن انواع بيسکويت ها، کيک و کلوچه . اين مواد غذايي نه تنها هيچگونه ارزش غذايي ندارند بلکه به علت نوع و مقدار قندی که دارند و به دندان می چسبد باعث آسیب به دندان می شوند. باکتري ها در دهان شما از این قند تغذیه کرده،اسید آزاد می کنند که عامل پوسیدگی دندان است.
انواع نوشيدني های حاوی قند مانند: ليموناد، آب ميوه، قهوه و چای شیرین (گرم يا سرد) به دندان ها آسيب مي رسانند و اگر اين مواد قند دار مدت زيادي بر روي دندان هايتان بمانند باعث پوسيدگي آن ها خواهند شد
مواد غذايي ترش مانند گوجه فرنگي، ميوه و مرکبات مي توانند بر روي ميناي دندان ها تاثير بگذارند. بنابراين بهتر است همراه با وعده غداييتان از آنها استفاده کنيد نه به صورت جداگانه.
میوه های خشک مانند کشمش هرچند از نظر ارزش غذایی خوب هستند ولی چسبندگی آنها به دندان منجر به تولید اسید در طی زمانی طولانی و آسیب به دندان می شود.به جای آن از میوه ی تازه استفاده نمایید.

 مواد غذايي که براي سلامت دندان هاي مفيد هستند:
پنير، شير، ماست ساده،خمیر سویای کلسيم دار و مقوي، سبزيجات، بادام مواد غذايي هستند که به واسطه دارا بودن مقادیر بالایی کلسیم برای دندان مفید می باشند. مواد غذايي مانند گوشت، مرغ، ماهي، شير و تخم مرغ داراي منبع زيادي از فسفر هستند.هردو ماده معدنی فوق(کلسیم و فسفر)نقش حساسی در سلامت دندان دارند زیرا عامل مهمی در محافظت و بازسازی مینای دندان هستند. ميوه ها و سبزيجات نيز به دلیل مقادیر زیاد فیبر و آبی که دارند واثر سوء قند آنها را کنترل میکند انتخاب خوبی برای داشتن یک لبخند سالم هستند.این خوراکی ها همچنین ترشح بزاق را زیاد می کنند که باعث شسته شدن دندانها و پاک شدن دهان از ذرات ریز مواد غذایی شده و اثر اسید را خنثی میکند و به این طریق به سالم ماندن دندان کمک می کند.به علاوه خیلی از میوه ها دارای ویتامین C هستند که براي سلامتي لثه ها و بهبود سريع زخم بسيار مناسب است و همچنين ويتامين A که ریزمغذی مهمی در ساخته شدن مینای دندان است.
بهترین نوشیدنی برای دندانها آب است ؛به خصوص آب حاوی فلوراید.
 ارتباط شکر با سلامت دندان:
در سال 2015 اداره کل دارو و تغذيه به افراد بالاي 3 سال توصيه مي کند بيشتر از 12.5 قاشق چاي خوري(50 گرم) در روز شکر نخورند (به اندازه شکر موجود در یک قوطی نوشابه)بنابر نظر FDA مصرف روزانه شکر نبايد بيشتر از 10 درصد کالري روزانه باشد. باکتري ها از کربوهیدرات(قند) موجود در دهان تغذیه می کنند. بنابراين هنگامي که شما شکر و ساير موادcarbohydrates را کمتر در وعده هاي غذاييتان استفاده کنيدخطر پوسيدگي در دندان هايتان کاهش مي يابد.
با خواندن برچسب روی مواد غذایی می توانید از میزان قند موجود در ان اگاه شوید و مقدار مصرف قندتان را محدود کنید.از انجاییکه لیست مواد تشکیل دهنده ی یک ماده ی غذایی بر حسب وزن از بیشتر به کمتر نوشته می شوند،اگر هریک از عبارات زیر در این لیست بود نشان دهنده ی وجود قند درآن است:
کلماتی با پسوند “ose” مانند ساکارز “sacarose” و “glucose” و عبارات زیر:
sugar
brown sugar
cane sugar
confectioners’ or powdered sugar
turbinado sugar
raw sugar
corn sweeteners
corn syrup
crystallized cane sugar
maltose
fructose
sucrose
منابع اصلی قند در رژیم غذایی و درصد آنها:
glucose
dextrin
evaporated cane juice
fruit juice concentrate
honey
high fructose corn syrup
invert sugar
syrup
malt syrup
maple syrup
molasse
نوشيدني هاي غير الکلي ( ليموناد، نوشابه، پپسي، کولا) نوشيدني هاي انرژي زا( ٪35.7)
دسرهایی که از دانه های گیاهی تهیه می شوند،مانند مانند کيک و کلوچه استفاده ( ٪ 12.9)
آب ميوه ( ٪ 10.5 )
دسرهایی که از لبنیات تهیه می شوند مانند بستنی ( ٪ 6.5)
آب نبات ( ٪ 6.1 )
غلات آماده مصرف(8/3 %)
شکر و عسل ( ٪ 3.5)
چاي شيرين ( ٪ 3.5)
نانهای خمیر مایه زده شده ( ٪ 2.1)
باقی مواد غذايي ( ٪ 15.4)
آيا مواد افزودني شيرين که جايگزين شکر هستند بر دندان هاي شما تاثير مي گذارند؟
مواد جایگزین شکر(شیرین کننده های مصنوعی) هرچند شکل و طعمی شبیه شکر دارند ولی چون در دهان تبدیل به اسید نمی شوند باعث پوسیدگی دندان هم نمی شوند.انواع گوناگونی دارند از جمله:
آسپارتام aspartame
(اريتريتول) erythritol
saccharin
sucralose
isomalt
(سوربيتول) sorbitol
acesulfame potassium and mannitol.
ممکن است که شما برخي از اين اسامي را در ليست ترکيبات بسته هاي مواد غذايي ديده باشيد يا اسم بعضي از آنها را در برند هاي مختلف مانند ( Splenda, Equal, Sunett) شنيده باشيد.
 4 روشي که خطر پوسيدگي دندان هاي شما را کا هش مي دهد:
روزي دو بار به مدت دو دقيقه دندان هاي خود را مسواک بزنيد تا ذرات هاي مواد غذايي و قند از دندان هاي شما پاک شود.
بين وعده هاي غذاييتان کمتر خوراکي و تنقلات بخوريد.
مصرف قند را در رژیم غذاییتان محدود کنید و خوردنی و نوشیدنیهای مفید را انتخاب نمایید.
لبنيات،مقدار زیادی ميوه و سبزيجات و آب رادر رژيم غذاييتان بگنجانید. این مواد نقش بسيار مهمي در سالم ماندن دندان هايتان دارند.